Różyczka u dziecka – jak wygląda? Objawy

Spis treści:

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Różyczka u dziecka najczęściej objawia się plamisto-grudkowatą wysypką, powiększeniem węzłów chłonnych oraz gorączką. Czy choroba jest groźna? W jaki sposób można łagodzić jej symptomy?

Co to jest różyczka?

Różyczka jest chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusy Rubavirus, zaliczane do rodziny Togaviridae. Przed wprowadzeniem obowiązkowych szczepień miała charakter epidemiczny – duże ilości zakażeń notowano w odstępach mniej więcej 7 lat.

Obecnie zachorowania są zdecydowanie rzadsze, co ma związek z około 90. procentową skutecznością szczepionki (w Polsce jest to preparat skojarzony MMR, zabezpieczający jednocześnie przed różyczką, odrą i świnką, którego kolejne dawki dzieci otrzymują w wieku 13-15 miesięcy oraz 6 lat).

Największą zachorowalność notuje się u maluchów w wieku przedszkolnym i wczesno-szkolnym, co ma związek m.in. z dużą ilością bliskich kontaktów w grupach rówieśniczych, a także niepełną jeszcze dojrzałością układu odpornościowego. Należy pamiętać, że choroba przenosi się drogą kropelkową, poprzez bezpośrednią lub pośrednią styczność z wydzielinami z ust i nosa, kałem oraz moczem.

Różyczka u dziecka kilkuletniego zazwyczaj ma łagodny przebieg. Natomiast w przypadku młodzieży i pacjentów dorosłych możliwe są poważne powikłania (np. wędrujące zapalenie stawów).

Jak wygląda różyczka u dzieci?

Różyczka u dzieci objawia się przede wszystkim wysypką. Na ciele malucha pojawiają się drobne, różowe, plamisto-grudkowe wykwity, na tyle niespecyficzne, że często są mylone z problemami natury dermatologicznej czy hormonalnej. Wysypka u dziecka chorego na różyczkę w pierwszej kolejności obejmuje twarz, a następnie przed upływem 24 godzin – całe ciało. Objaw ten nie jest szczególnie uciążliwy ani groźny. Może powodować świąd, ale nie pozostawia na skórze żadnych trwałych śladów – przebarwień, wgłębień, blizn.

Należy pamiętać, że znaczna część zakażeń Rubavirusem przebiega bezobjawowo (od 25 do nawet 50 procent według różnych szacunków), zwłaszcza u dzieci. Częsta jest też sytuacja, gdy wysypka nie pojawia się, widoczne jednak są inne symptomy. Jakie?

Objawy różyczki u dzieci

Pierwsze objawy różyczki u dziecka mogą się pojawiać już 1 d0 5 dni przed wystąpieniem plam na skórze. Są to przede wszystkim:

powiększenie węzłów chłonnych, zausznych, szyjnych i podpotylicznych;
podwyższenie ciepłoty ciała. Gorączka zazwyczaj nie jest jednak wysoka – nie powinna przekraczać 38,5 stopnia;

Inne, rzadziej spotkane objawy różyczki u dzieci to między innymi:

zapalenie spojówek, ból oczu,
ból gardła, pojawienie się wybroczyn lub plam na podniebieniu,
ból głowy, ospałość,
jadłowstręt, nudności.

Bardzo poważne jednak są objawy różyczki u niemowląt, jeśli choroba ma charakter wrodzony i jest związana z zakażeniem w okresie życia płodowego. U maluchów wystąpić wówczas może się zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych, czy powiększenie wątroby i śledziony. Typowa jest niska masa urodzeniowa i wolniejszy rozwój fizyczny.

Ile trwa różyczka u dziecka?

Ile trwa różyczka u dziecka? Wysypka utrzymuje się na ciele około 3 dni. Po tym czasie wykwity zaczynają samoistnie znikać. Powiększenie węzłów chłonnych trwa około 5-8 dni, po czym ich wielkość wraca do normy.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że okres wylęgania choroby wynosi około 2-3 tygodni – tyle czasu mija, nim na ciele pacjenta pojawi się wysypka. Co jednak ważne – chory zaczyna zarażać już na 7 dni przed wystąpieniem widocznych symptomów. Co więcej, zarazki roznosi także po ustąpieniu objawów skórnych (nawet przez 2 tygodnie).
W dobie powszechnych szczepień i w związku z łagodnym przebiegiem ewentualnej choroby u dzieci, nie stanowi to bardzo poważnego zagrożenia dla rówieśników w wieku przedszkolnym czy wczesno-szkolnym. Należy jednak pilnie zwracać uwagę, by maluch nie miał jakiejkolwiek styczności z kobietami w pierwszym trymestrze ciąży, gdyż choroba jest niebezpieczna dla płodu.

Leczenie różyczki u dziecka

Jak leczyć różyczkę? Jak dotąd medycyna nie zaproponowała żadnej skutecznej metody zwalczania wirusa wywołującego chorobę, jeśli nie liczyć szczepionki, której przyjęcie jest działaniem profilaktycznym, a nie terapeutycznym. W takiej sytuacji lekarze zalecają jedynie leczenie różyczki objawowe, mające na celu głównie obniżanie ewentualnej gorączki. Rekomenduje się:

pozostanie w łóżku przez kilka dni,
podawanie leków przeciwgorączkowych.

Jeśli chodzi o leki, należy pamiętać, że paleta środków, które są bezpieczne dla dzieci, jest ograniczona. Jedną z niewielu tego typu substancji jest ibuprofen – substancja zaliczana do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Lek ten mogą przyjmować nawet niemowlęta, już od trzeciego miesiąca życia. Co ważne, ibuprofen można zastosować także w przypadku gorączki będącej wynikiem odczynu poszczepiennego, po zastosowaniu preparatu MMR.

Konsultacja merytoryczna: lekarz pediatra Joanna Kosielska

Źródła:

Jan e. Drutz, Różyczka, Pediatria po Dyplomie Vol. 15 Nr 3, Czerwiec 2011
Różyczka, Narodowy Fundusz Zdrowia, http://nfz-poznan.pl/getAttach.php?AttachID=2433&AttachCtrl=156356, data dostępu: 17 09 2021

Piotr Brzózka

Tagi:

Artykuł